Η Ασιατική μέλισσα (AHB), Apis cerana, συναντάται στις τροπικές, υποτροπικές και εύκρατες ζώνες της νοτιοανατολικής και ηπειρωτικής Ασίας. Η ευρεία αυτή κατανομή έχει οδηγήσει σε παραλλαγές, ευρέως γνωστές ως γενότυποι ή είδη, ειδικά ανάμεσα στην εύκρατη και τροπική AHB.
ΕΜΦΑΝΙΣΗ
Οι μέλισσες που αναζητούν τροφή
Η Ασιατική μέλισσα έχει μήκος περίπου 10 mm και μήκος μπροστινών φτερών 7.4–9.0 mm. Η Ασιατικές μέλισσες θα μπορούσαν να μπερδευτούν με τις Ευρωπαϊκές. Παρόλα αυτά, υπάρχουν αρκετά διακριτικά χαρακτηριστικά που μπορούν να παρατηρηθούν ανάμεσα στις δύο εργάτριες:
- Η Ασιατική Μέλισσα (AHB) πετάει πολύ γρήγορα και αλλοπρόσαλλα καθώς θρέφεται από λουλούδια, ενώ η Ευρωπαϊκή Μέλισσα (Ε.Μ) θρέφεται πολύ πιο αργά και μεθοδικά.
- Ο θώρακας και η κοιλιά της Ασιατικής μέλισσας έχει λιγότερες τρίχες απ’ ότι της Ε.Μ.
- Οι Ασιατικες μέλισσες. έχουν πιο διακριτές και ομοιόμορφα κατανεμημένες και σταθερές ρίγες, σε σύγκριση με τις Ε.Μ. που έχουν ανομοιόφορφες ρίγες στην κοιλιά. Οι Ε.Μ. γενικά έχουν πιο χοντρές μαύρες ρίγες στην πλάτη και την κοιλιά, που τις κάνουν να φαίνονται πιο κίτρινες από μπροστά και πιο σκούρες στο τελείωμα.
- Η Ασιατική μέλισσα διαφέρει από την Ε.Μ. έχοντας μια απομακρυσμένη, τετμημένη φλέβα Μ στο πίσω πτερύγιο, που φαίνεται χρησιμοποιώντας μικροσκόπιο.
Σμήνη και φωλιές
Ένα σμήνος είναι μια ομάδα μελισσών που ψάχνουν για καινούριο σημείο να φωλιάσουν και μπορεί να ποικίλουν σε μέγεθος από εκατοντάδες σε χιλιάδες μέλισσες. Τα σμήνη, μπορεί να βρεθούν να πετάνε ή να κρέμονται από αντικείμενα όπως κλαδιά, υδρορροές σπιτιών και φράχτες, σαν ένα πυκνό σύμπλεγμα γύρω από τη βασίλισσα. Τα σμήνη μπορεί να παραμείνουν στη θέση τους από λίγες ώρες έως και μία με δύο μέρες, ενώ στέλνουν μέλισσες ανιχνευτές για να βρουν μια κατάλληλη περιοχή για φωλιά. Μόλις βρεθεί μια κατάλληλη θέση, η βασίλισσα θα μετακινηθεί στη θέση μαζί με το σμήνος και θα εγκαταστήσει φωλιά. Οι μέλισσες σε σμήνη δεν είναι συνήθως επιθετικές, καθώς είναι άστεγες, κάτι το οποίο μειώνει την αμυντική τους συμπεριφορά.
Η φωλιά, είναι μια μόνιμη αποικία μελισσών που συνήθως κρύβεται σε κάποια κοιλότητα όπως η κουφάλα ενός δέντρου , η σκεπή, ο επιτοίχος εξαερισμός ή πεταμένος μηχανικός εξοπλισμός. Η είσοδος στη φωλιά μπορεί να ποικίλει στο μέγεθος, ανάλογα το πού είναι – μπορεί να είναι μια μικρή ρωγμή σαν άνοιγμα κτιρίου ή μια μεγαλύτερη τρύπα σαν την κουφάλα δέντρου. Μπορεί να υπάρχει συνεχής κίνηση μελισσών μέσα κι έξω από την είσοδο της φωλιάς. Οι μέλισσες με φωλιά, θα υπερασπιστούν τις φωλιές τους και τη βασίλισσα και είναι πιο επιθετικές και είναι πιθανόν τσιμπήσουν αν νιώσουν ότι απειλούνται.
Οι διαφορές ανάμεσα στα σμήνη και τις φωλιές της Ασιατικής μέλισσας και της Ε.Μ. συνοψίζονται παρακάτω:
- Τα σμήνη της Ασιατικής μέλισσας ποικίλουν σε μέγεθος, από αυτό ενός κλειστού χεριού, σε αυτό μιας μπάλας του μπάσκετ. Τα σμήνη της Ε.Μ. είναι γενικά πολύ μεγαλύτερα.
- Τα σμήνη της Ασιατικής μέλισσας γενικά εμφανίζονται πειθαρχημένα, με μέλισσες ομοιόμορφα τοποθετημένες και κοιτάζοντας στην ίδια κατεύθυνση. Τα σμήνη της Ε.Μ. τείνουν να είναι μη δομημένα.
- Οι Ασιατικες μέλισσες πολύ σπάνια μαζεύονται γύρω από την είσοδο της φωλιάς. Οι Ε.Μ. συχνά παραμένουν μαζεμένες πάνω στην πλατφόρμα προσγείωσης.
- Οι Ασιατικες μέλισσες πλησιάζουν τη φωλιά και την είσοδο γρήγορα και συχνά πετούν κατευθείαν μέσα στην κοιλότητα όταν επιστρέφουν με γύρη και νέκταρ. Οι Ε.Μ. πλησιάζουν τη φωλιά σε πιο χαλαρό ρυθμό.
- Η φωλιά της Ασιατική μέλισσα είναι σχετικά ήσυχες κοιλότητες μέσα και γύρω από ανθρώπινες κατοικίες, κάνοντας πιο πιθανές τις ανθρώπινες συναντήσεις. Οι Ε.Μ. προτιμούν να φωλιάζουν σε πιο ανοιχτό και λιγότερο πολυσύχναστο περιβάλλον.
Ένα μοναδικό χαρακτηριστικό που χρησιμοποιείται για την επιβεβαίωση της ταυτότητας των φωλιών της Ασιατικής μέλισσας είναι τα κελιά των γόνων των κηφήνων. Τα κελιά αυτά είναι κατασκευασμένα διαφορετικά από την κηρήθρα κάθε άλλου είδους μέλισσας και έχουν ένα υπερυψωμένο κέρινο σφράγισμα με έναν ιδιαίτερο πόρο μεγέθους καρφίτσας στην κορυφή του κελιού, που γίνεται διακριτό μέσα σε μια βδομάδα απ’ όταν ο κηφήνας αναδυθεί από το κελί.
ΜΕΤΑΔΟΣΗ
Εξάπλωση
Η Α.Μ. μπορεί να εξαπλωθεί φυσικά μέσω του πετάγματος σε σμήνη και μέσω της διαφυγής. Οι αποικίες των Α.Μ. μπορούν να παράγουν μέχρι και 10 σμήνη το χρόνο και έχει αναφερθεί ότι πετάνε μέχρι και 10 χμ. από την αρχική αποικία. Πάντως πιο συχνά πετούν μέχρι 1χμ. από την αρχική αποικία. Η αναπαραγωγή, οι διαταράξεις στη φωλιά, η πίεση από έντομα και ασθένειες ή ακόμη και η έλλειψη νέκταρ ή γύρης, μπορούν να κάνουν τα σμήνη της Α.Μ. να πετάξουν σε σμήνη ή να διαφύγουν.
Οι Α.Μ. είναι γνωστό ότι ¨κάνουν ωτοστόπ¨ σε μια ευρεία ποικιλία μέσων μεταφοράς και μπορούν να εξαπλωθούν σε μεγάλες αποστάσεις σε νέες περιοχές, σε καράβια, τραίνα, φορτηγά και φορτία πλοίων.
Η Ασιατική μέλισσα βρέθηκε να κατοικεί σε ιδιαίτερα πολυσύχναστες περιοχές (Αγροτικά, καλλιεργητικά, βοσκοτόπια, βοσκότοποι με φυσική βλάστηση), ανθρώπινους οικισμούς (κατοικήσιμους, εμπορικούς, βιομηχανικούς, κήπους και τεχνητή γη) και δάση (τροπικά δάση, βουνό, μαγγρόβια και ενδιάμεσες ζώνες). Πάνω από 90% από τις φωλιές της Α.Μ. εντοπίστηκαν σε θορυβώδεις κατοικίες και αγροτική γη.
Η πλειοψηφία από τις φωλιές βρίσκονται νε ανθρώπινες κατασκευές, όπως τα μόνιμα κτίρια και τα προσαρτήματά τους. Κατασκευές πίσω αυλών, πολυάριθμα αντικείμενα και κατασκευές, οχήματα επίγειων μεταφορών, μηχανικά μέρη, θαλάσσια οχήματα και κατασκευές. Οι εναπομείνασες φωλιές χτίστηκαν σε φυσικές δομές συμπεριλαμβανομένων δέντρων, κορμών δένδρων, φυτών σε γλάστρες, κούτσουρων και πεσμένων φύλλων φοίνικα. Το ύψος της φωλιάς της Ασιατικής μέλισσας ποικίλει από 0μ. (στο έδαφος) μέχρι τα 40μ. πάνω από το έδαφος, με την πλειοψηφία από τις φωλιές να βρίσκονται γύρω στα 2-3μ. πάνω από το έδαφος. Ο μέσος όρος μεγέθους της φωλιάς ήταν περίπου 2000 μέλισσες, με περίπου 3-4 κηρήθρες.
ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗ
Σήμερα, η μόνη μέθοδος διαχείρισης είναι να βρεθεί η φωλιά της Α.Μ. και να καταστραφεί. Παρακάτω περιέχονται πληροφορίες για το πώς καταστρέφονται φωλιές και σμήνη της Α.Μ.
Εκτίμηση του ρίσκου πριν την καταστροφή ενός σμήνους ή φωλιάς μελισσών
Σμήνη και φωλιές μελισσών μπορεί να βρεθούν σε διάφορα περιβάλλοντα. Το καθένα θα συμπεριφερθεί διαφορετικά όταν το πλησιάσουν και χρειάζεται ελαφρώς διαφορετική μέθοδο αντιμετώπισης. Οι υπολογισμοί του ρίσκου ανάλογα τη θέση που βρίσκονται, είναι απαραίτητοι για τη μείωση των πιθανών κινδύνων για τα κτίρια και το προσωπικό. Είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι το προϊόν και η τεχνική που χρησιμοποιείτε είναι κατάλληλη για την περίπτωση, ότι λαμβάνονται μέτρα για πιθανούς τρόπους διαφυγής από μια κοιλότητα φωλιάς και ότι υπάρχουν επιπρόσθετα προϊόντα σε αναμονή. Όταν επιχειρείτε να καταστρέψετε μέλισσες, θα πρέπει να είναι παρόντα το λιγότερο δύο άτομα για να διαφυλάξουν ο ένας την ασφάλεια του άλλου, να κρατήσουν τους θεατές στην άκρη και να παρέχουν βοήθεια σε περίπτωση ανάγκης.
Οι άπειροι μελισσοκόμοι θα πρέπει να προσλάβουν ένα εμπειρο μελισσοκόμο για να βοηθήσει στην αναγνώριση. Ομοίως, θα μπορούσε να ασχοληθεί ένας επαγγελματίας εξολοθρευτής εντόμων, για να βοηθήσει στην καταστροφή του σμήνους και της φωλιάς. Πάντα συστήνεται η αναζήτηση επιπρόσθετης εξειδικευμένης βοήθειας, αν ένα σμήνος ή φωλιά είναι πολύ ψηλά ή δεν είναι ασφαλές να τη φτάσει κανείς, αν πρέπει να μετακινηθούν κομμάτια από σκεπές, αν το σμήνος ή η φωλιά περιτριγυρίζεται από ηλεκτρικά καλώδια ή αν υπάρχουν πεζοί και κίνηση οχημάτων.
VIDEO
Το παρακάτω βίντεο έχει παραχθεί για να βοηθήσει στην παροχή πληροφοριών σχετικά με τον τρόπο καταστροφής των φωλιών ή σμήνους της Ασιατικής μέλισσας .